Capitulare de villis
Zur Navigation springen
Zur Suche springen
Das Capitulare de villis ist eine berühmte Schrift aus dem Frühmittelalter, vielleicht von 812. Im Auftrag Karls des Großen wurde darin beschrieben und festgelegt, wie die kaiserlichen Krongüter zu verwalten sind. Schließlich war der Kaiser ständig unterwegs und wollte nicht hungern und darben, wenn er in eine seiner Pfalzen einkehrte. Das mussten dann im Zweifel die anderen. Vielleicht hat mal jemand Lust dazu, hier einen Superdupertext über das Capitulare einzustellen; ich komm im Moment nicht dazu. Daher soll hier fürs erste die berühmte Liste genügen. Die folgenden Pflanzen sollten auf jedem Krongut angebaut werden, wenn das Klima es zuließ:
Nr. | Lat. Bezeichnung im Capitulare |
Botanischer Name | Deutscher Name |
---|---|---|---|
1a | lilium | Iris germanica | Iris |
1b | lilium | Lilium candidum | Madonnenlilie |
2 | rosas | Rosa canina | Rose |
3 | fenigrecum | Trigonella foenum-graecum | Bockshornklee |
4a | costum | Saussurea costus | Indische Kostuswurzel |
4b | costum | Tanacetum balsamita | Frauenminze |
5 | salviam | Salvia officinalis | Salbei |
6 | rutam | Ruta graveolens | Weinraute |
7 | abrotanum | Artemisia abrotanum | Eberraute |
8 | cucumeres | Cucumis sativus | Gurke |
9 | pepones | Cucumis melo | Zuckermelone |
10 | cucurbitas | Cucurbita lagenaria | Kürbis |
11a | fasiolum | Vigna unguiculata | Bohne |
11b | fasiolum | Dolichos lablab | Bohne |
12 | ciminum | Cuminum cyminum | Kreuzkümmel |
13 | ros marinum | Rosmarinus officinalis | Rosmarin |
14 | careium | Carum carvi | Kümmel |
15 | cicerum italicum | Cicer arietinum | Kichererbse |
16 | squillam | Urginea maritima | Meerzwiebel |
17 | gladiolum | Gladiolus italicus | Siegwurz |
18a | dragantea | Polygonum bistorta | Wiesenknöterich |
18b | dragantea | Artemisia dracunculus | Estragon |
19 | anesum | Pimpinella anisum | Anis |
20a | coloquentidas | Citrullus colocynthis | Koloquinte |
20b | coloquentidas | Bryonia alba | Zaunrübe |
21a | solsequiam | Heliotropium europaeum | Europäische Sonnenwende |
21b | solsequiam | Calendula officinalis | Ringelblume |
21c | solsequiam | Cichorium intybus | Wegwarte |
22a | ameum | Ammi copticus | Ammei |
22b | ameum | Meum athamanticum | Bärwurz |
23 | silum | Laserpitium siler | Bergkümmel |
24a | lactucas | Lactuca sativa | Lattich |
24b | lactucas | Lactuca virosa | Giftlattich |
25 | git | Nigella sativa | Schwarzkümmel |
26 | eruca alba | Eruca sativa | Rauke |
27 | nasturtium | Nasturtium officinale | Brunnenkresse |
28 | parduna | Arctium lappa | Klette |
29 | puledium | Mentha pulegium | Polei-Minze |
30a | olisatum | Angelica archangelica | Angelika |
30b | olisatum | Smyrnium olusatrum | Pferde-Eppich |
31 | petresilinum | Petroselinum crispum | Petersilie |
32 | apium | Apium graveolens | Sellerie |
33a | levisticum | Ligusticum mutellina | Mutterwurz |
33b | levisticum | Levisticum officinale | Liebstöckel |
34 | savinam | Juniperus sabina | Sadebaum |
35 | anetum | Anethum graveolens | Dill |
36 | fenicolum | Foeniculum vulgare | Fenchel |
37 | intubas | Cichorium intybus | Wegwarte |
38 | diptamnum | Dictamnus albus | Diptam |
39 | sinape | Sinapis alba | Senf |
40 | satureiam | Satureja hortensis | Bohnenkraut |
41 | sisimbrium | Mentha aquatica | Minze |
42 | mentam | Mentha spicata | Minze |
43 | mentastrum | Mentha longifolia | Ross-Minze |
44 | tanazitam | Tanacetum vulgare | Rainfarn |
45 | neptam | Nepeta cataria | Minze |
46a | febrefugiam | Centaurium erythraea | Tausendgüldenkraut |
46b | febrefugiam | Tanacetum parthenium | Mutterkraut |
47 | papaver | Papaver somniferum | Schlafmohn |
48 | betas | Beta vulgaris | Schnittmangold |
49 | vulgigina | Asarum europaeum | Haselwurz |
mismalvas | Sammelbegriff | ||
50 | altaea | Althaea officinalis | Eibisch |
51 | malvas | Malva sylvstris | Malve |
52 | carvitas | Daucus carota | Möhre |
53 | pastenacas | Pastinaca sativa | Pastinak |
54 | adripias | Atriplex hortensis | Gartenmelde |
55 | blidas | Amaranthus blitum | Aufsteigender Fuchsschwanz |
56a | ravacaulos | Brassica rapa | Stoppelrübe |
56b | ravacaulos | Brassica oleracea | Kohlrabi |
57 | caulos | Brassica oleracea | Kohl |
58a | uniones | Allium fistulosum | Winterzwiebel |
58b | uniones | Allium ursinum | Bärlauch |
59 | britlas | Allium schoenoprasum | Schnittlauch |
60 | porros | Allium porrum | Porree |
61 | radices | Raphanus sativus | Rettich |
62 | ascalonias | Allium cepa | Schalotte |
63 | cepas | Allium cepa | Küchenzwiebel |
64 | alia | Allium sativum | Knoblauch |
65 | warentiam | Rubia tinctorum | Färberröte |
66a | cardones | Dipsacus sativus | Weberkarde |
66b | cardones | Cynara cardunculus | Artischocke |
67 | fabas maiores | Vicia faba | Bohne |
68 | pisos Mauriscos | Pisum sativum | Erbse |
69 | coriandrum | Coriandrum sativum | Koriander |
70 | cerfolium | Anthriscus cerefolium | Kerbel |
71 | lacteridas | Euphorbia lathyrus | Kreuzblättrige Wolfsmilch |
72 | sclareiam | Salvia sclarea | Muskatellersalbei |
73 | Jovis barbam | Sempervivum tectorum | Dach-Hauswurz |
74a | pomarios | Malus domestica | Apfel |
74b | pomarios | Citrus aurantium | Bitterorange |
75 | pirarios | Pyrus communis | Birne |
76 | prunarios | Prunus domestica | Pflaume |
77 | sorbarios | Sorbus domestica | Speierling |
78 | mespilarios | Mespilus germanica | Mispel |
79 | castanearios | Castanea sativa | Esskastanie |
80 | persicarios | Prunus persica | Pfirsich |
81 | cotoniarios | Cydonia oblonga | Quitte |
82 | avellanarios | Corylus avellana | Haselnuss |
83 | amandalarios | Prunus dulcis | Mandel |
84 | morarios | Morus | Maulbeerbaum |
85 | lauros | Laurus nobilis | Lorbeer |
86 | pinos | Pinus pinea | Pinie |
87 | ficus | Ficus carica | Feige |
88 | nucarios | Juglans regia | Walnuss |
89a | ceresarios | Prunus avium | Süßkirsche |
89b | ceresarios | Prunus cerasus | Sauerkirsche |
90 | malorum nomina | Apfelsorten | |
a | gozmaringa | Gosmaringer | |
b | geroldinga | Geroldinger | |
c | crevedella | Krevedellen | |
d | sperauca | Speieräpfel |